Unikalna planetoida wraca z trwającej miliardy lat podróży do Obłoku Oorta

Astronomowie odkryli unikalny obiekt, który wydaje się składać z materii powstałej w wewnętrznej części Układu Słonecznego w czasach formowania Ziemi, który został zachowany w Obłoku Oorta z dala od Słońca przez miliardy lat. Obserwacje wykonane za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu oraz Teleskopu Kanadyjsko-Francusko-Hawajskiego wskazują, że C/2014 S3 (PANSTARRS) to pierwszy obiekt  odkryty na orbicie przypominającej orbitę komety długookresowej, którego charakterystyka przypomina czystą planetoidę pochodzącą z wewnętrznego Układu Słonecznego. Obiekt może dostarczyć nam ważnych wskazówek o tym w jaki sposób uformował się Układ Słoneczny.

W artykule opublikowanym dzisiaj w periodyku Science Advances, główny autor Karen Meech z Uniwersytetu Hawajskiego wraz ze współpracownikami twierdzi, że planetoida C/2014 S3 (PANSTARRS) powstała w wewnętrznej części Układu Słonecznego mniej więcej w czasie formowania się Ziemi, ale została wyrzucona w dalsze ostępy Układu Słonecznego na wczesnym etapie.

Obserwacje zespołu naukowców wskazują, że jest to bardzo stary obiekt skalisty podobny do ciał, z których formowały się planety skaliste takie jak Ziemia, który został wyrzucony z wnętrza Układu Słonecznego i zachowany w głębokim chłodzie Obłoku Oorta przez miliardy lat.

Keren Meech tłumaczy: „Znamy już wiele planetoid, jednak wszystkie zostały upieczone przez miliardy lat spędzonych w pobliżu Słońca. Ten obiekt, to pierwsza nie upieczona planetoida, którą udało nam się zaobserwować. Cztery miliardy lat spędziła w najlepszej możliwej zamrażarce.”]

Obiekt C/2014 S3 (PANSTARRS) został po raz pierwszy zidentyfikowany za pomocą teleskopu Pan-STARRS1 jako słabo aktywna kometa w odległości 2AU od Słońca. Jej aktualny długi okres orbitalny (około 860 lat) wskazuje, że jej źródło znajduje się w Obłoku Oorta, i stosunkowo niedawno została wypchnięta na orbitę po której okresowo zbliża się do Słońca.

Zespół natychmiast zauważył, że C/2014 S3 (PANSTARRS) to obiekt nietypowy, jako że nie posiada charakterystycznego ogona typowego dla większości komet długookresowych zbliżających się do Słońca. Dlatego też nazwano go kometą Manx (od rasy kotów bez ogona). W ciągu kilku tygodni od odkrycia, zespół wykonał obserwacje widma tego bardzo słabego obiektu za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) w Chile.

Szczegółowe badania promieniowania odbijanego przez C/2014 S3 (PANSTARRS) wskazują, że planetoida jest typową planetoidą typu S, które zazwyczaj znajdują się w pasie głównym planetoid. Co więcej, obiekt nie wygląda na typową kometą, o których uważa się, że powstają w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego i raczej są obiektami lodowymi niż skalistymi. Wydaje się, że materia, z której złożona jest planetoida uległa bardzo niewielkim zmianom, co oznacza, że pozostała głęboko zamrożona w przez bardzo długi czas. Bardzo słaba aktywność kometarna z C/2014 S3 zgodna z sublimacją lodu wodnego jest milion razy słabsza od aktywnych komet długookresowych znajdujących się w tej samej odległości od Słońca.

Współautor artykułu Olivier Hainaut (ESO, Garching, Niemcy) podsumowuje: „Udało nam się odkryć pierwszą skalistą kometę i szukamy kolejnych. W zależności od tego ile ich znajdziemy, będziemy mogli powiedzieć czy gazowe olbrzymy przemieszczały się po Układzie Słonecznym w młodości czy spokojnie powstały tam gdzie je teraz znajdujemy.”

Źródło: ESO